Entegre Veri, Entegre Horizon Modeli ve Ortak Dil !!!
- Z. Serap Gencer
- Sep 10, 2022
- 4 min read
Updated: Sep 12, 2022
EVAP Proje Yonetimi video ve blog serisinde Yönetim Uygulamaları ve Yatay Yürütme içeren fonksiyonların EVAP ile ilişkilisi hakkında kısa bilgi sahibi olduk.
Takip eden video ve yazılarda ise birçoğumuz için çok yeni kavramları içeren ``Entegre Veri Analitik Platformları ile Veri Analizi ve Karar Zekası Gelişimi`` tanımını alt parçalara bölerek aktaracağım. Her biri için de iş danışmanlığının sağlayabileceği değer önerilerimi paylaşacağım. Aşağıdaki görselde özetini görebilirsiniz.
Dilin ortaklaştırılması bütün projelerimde anahtar adımlardan biri olmuştur. Ama EVAP için daha da kritik bir önem taşıyor. Kavramsal tasarım öncesi yaptığımız ortak çalıştaylarda bir veri alan adına, bir gruplamaya, bir algoritma içeriğine ya da bir hedefe bile her bir iş biriminin nasıl farklı anlamlar yüklediğini ve bunun yarattığı verimsizliği çok net gözlemliyorum.
Ortak Dil
Paylaşılan bir dil projelerde ekip üyelerinin söylediği veya yazıya döktüğü şeylerin sürekli olarak açıklığa kavuşturulması ihtiyacını ortadan kaldırır, yanlış anlamalar en aza indirilir ve düzeltmek için kaybedilen zamanı üretkenliğe harcayıp ve sonuç üretme hızını arttırabilirsiniz.
Proje suresince yürüttüğüm dil ortaklaştırma çalışmaları belli metotlar ile kritik paydaşlar ile görüşmeler yaparak önce EVAP ilişkili temel yatay süreçlerde ve ortak jargonlarda, sonra da veri alanları, türetilmiş gruplamalar, segmentasyonlar, algoritma ve metriklerde ekibi aynı sayfaya getirip ve takibinde yöneticiler ile üst seviyede mutabakat sağlıyor.
Uygulamalı İş Danışmanlığı’nin sağladığı etki ve kullanım alanı geniş bir yan çıktı kazanımı diyebiliriz.
EVAP projelerinde başarılı sonuçlar almak için ilk adim dilin ortaklaştırılmasına değindikten sonra tanım içindeki ilk kavram ile başlayalım.
Entegre Veri
Fiziksel ve mantıksal veri bütünlüğü sağlayacak şekilde genel doğruluğu, eksiksizliği ile ve tutarlı halde verilerin birçok boyut ve büyüklükte anahtar bağlantılar ile ilişkilendirilerek bir araya getirilmesi, modellenmesine Veri Entegrasyonu deniyor.
İşletme amaç ve hedeflerini geliştirmek için çapraz fonksiyonel iş uzmanlığı ile verilerin en iyi şekilde nasıl birleştirileceğini tanımlıyor.
Bulut (Cloud), Yerinde (on-premise) veya hibrit ortamda verileri merkezi bir yapıda toplamak için teknolojik bir mimari alt yapı kurguluyorsunuz ve elbette bu da teknik uzmanlık gerektiriyor. Ama projelerde, vakit ve kaynak israfına neden olan önemli yanılgılardan biri, bu adımın tamamı ile teknik bir işmiş gibi yorumlanması. Halbuki mantıksal veri bütünlüğü tarafında ihtiyaca uygun iş kararlarının verilmesi ve net olarak tariflenmesi kavramsal tasarımının kurgulanması gerekiyor. Genelde ne yapılıyor konu bir Uygulama Yazılım Entegrasyonu olarak düşünülerek veriyi çeken ERP modül ve diğer yazılımların ürün sorumluları ile teknik partner bir araya gelerek fonksiyonel kabuller ile bir ön çalışma yaparak entegrasyonları yapıyorlar.
Bu yöntemde- ve tabi eğer bütünleşik verinin aktif kullanıcısı var ise- çoğu zaman kullanıma geçişten sonra geriye dönüp tekrar denemeler ile doğru modele ulaşılabiliyor. Ya da daha kötüsü ve maalesef daha yaygın olanı zaten silo bağımsız bir bakış açısı yoksa tasarım aşamasında bu entegrasyonlara gerek bile görülmüyor.
Entegre Horizon Modeli
Teknik ekiplere niye, hangi data setlerini hangi anahtar alanlardan nasıl birleştireceğimizi mantıksal bütünlük içinde net tarifleyerek veriyor.
Teknik partner ve kurum içi teknik proje ekibinin fiziki veri bütünlüğünü sağlayarak mimari yapıyı oluşturma aşamasında işlerini çok kolaylaştırıyor ve projeye hız kazandırıyor.
Yüksek maliyetli bu alanda özel tasarlanmış Planlama ve Karar Alma Yazılım uygulamalarına geçiş yapmadan önce –ki birçok şirket artan sayıda kullanmaya başladı- düşük bir maliyet ile ve çok daha pratik bir şekilde yönetim ve iş birimlerini bu uygulamalara da hazır hale getiriyor. Ya da ölçeğiniz zaten bu kadar büyük bir yatırımı gerektirmiyor ise Entegre Horizon Modeli Kavramsal Tasarımı işlevler arası planlama ve karar alma için ihtiyacınızı fazlası ile karşılıyor.
Proje Yönetimi Uygulamalarını içeren videolarda daha detaylı aktaracağım.
Burada ise daha çok bu adıma ekipleri hazırlama tarafına değineceğim.
Fonksiyonel verilerin birleştirilmesinin sağlayacağı faydaya tarafları ikna etmek için aşılması gereken psikolojik engeller var.
Satışını yaptığımız bir ürünün ya da hizmetin Satış, satinalma, stok, hareket, maliyet, kar yolculuğunu birbiri ile ilişkili, gerçekleşen ve planlama ufku tarih perspektifinde izleyebilir hale getirecek bir entegrasyon hiç gerçekçi ve anlamlı gelmiyor proje ekiplerine. Sağlayacağı faydayı da hayal edemiyorlar. Doğal çünkü bu tip bir bakış açısı ve deneyim yok. Ayrıca sinir ağı gibi bağlantılı bir yapının günlük operatif self-service kullanımlarda hantal olacağını düşünüyor ekipler.
Daha iyi örneklerde proje ekibi fikre taraf olsa da is birimlerinin bunu kullanacağına ikna olmuyorlar. Çünkü bu bütünleşik verinin sahibi kim olacak buna cevap bulamıyorlar.
Basit bir örnek vereyim Satış Satınalma Üretim her biri için ayrı ayrı cevrim sürelerini olduğu gibi aylık ölçümler ile gösterge panellerine taşımak ilave bir is değeri yaratmaz. Ama uçtan uca bir alarm alt yapısı ile destekli toplam cevrim suresini gösterip, bir de hizmet maliyeti ile ilişkilendirirseniz (cost to serve) optimizasyon kararlarına direkt girdi sağlarsınız.
Modele Güven İnşası
Proje ara aşamalarında dikey ve yatay ayrıntıda analiz edebilir merkezi ve birleşik veri küpünü kullanıcılara sunuluyor. Tabi burada Teknik Partner beceri ve iş kalitesi de çok önemli rol oynuyor. Ve bu dinamik küpü kullanarak vaka senaryoları çalışmaya başlanıyor. Böylece hem entegre edilmiş verinin gerçek iş vakaları ile kalite kontrolleri de yapılıyor.
Sonuçlarını görmeye başladıklarında proje ekibi, üst yönetim ve iş birimlerinden modele ve ürüne destek başlıyor. Bilinmezliğin yarattığı güvensizlik bariyerleri yavaş yavaş yıkılıyor. Tabi bu arada şeffaflığı tehlike olarak görenlerin projeye dirençleri de artmaya başlıyor.
Gerçek iş vaka örnekleri ile kalite kontrolleri modele dirençlerin kırılmasında ve Teknik Partner’in odaklı sprintler ile çıktılar üretmesinde önemli bir rol oynuyor.
İş Danışmanlığı Değer Önerileri
Veri Entegrasyonu kapsamında iç politikalardan uzak sonuca odaklı bir dış göz olarak aşağıdaki çıktıları hızlandırmak ve garantilemek.
Entegre Horizon Model’inin Kavramsal Tasarımı
Veri listelerinin ve anahtar ilişkilerinin örnek veri setleri üzerinden hazırlanması
Örnek Vaka Analizleri ile Karar Alma sürecinde kullanıma alınması
Mantıksal veri bütünlük, gruplama, terimler vb tutarlılık gap analizleri
Veri setleri giriş-çıkış, bakım kurallarının belirlenmesi
Fiziksel ve mantıksal veri bütünlüğü ve Entegre Planlama Yazılımları ile ilgili bilgi veren iki makaleyi aşağıda paylaştım.
Sonraki videolarda görüşmek üzere
Comments